اگر حکومت و حاکمیت اسلامی خواست مردم است؛چنانچه رأی مردم عوض شود، حاکمیت اسلامی چه جایگاهی پیدا می‌کند؟

بر اساس آیات و روایات متعدّد،مشروعیت حکومت و حاکم اسلامی ـ اعم از امام معصوم یا نایب او مانند ولی فقیه در عصر غیبت - وابسته به رأی مردم نیست؛ بلکه رأی، رضایت، کمک و همدلی مردم، باعث به وجود آمدن و تحقق عینی حکومت اسلامی می‌شود.

حضرت امیر‌(ع)‌ می‌فرماید:«اگر حضور بیعت کنندگان نبود و با وجود یاوران، حجّت بر من تمام نمی‌شد...رشته کار{حکومت} را از دست می‌گذاشتم»

همچنین می‌فرماید:«کسی که فرمانش پیروی نمی‌شود، رأیی ندارد».

این سخنان همگی بیانگر نقش مردم در پیدایش، تثبیت وکارآمدی حکومت الهی-خواه حکومت رسولالله (ص) و امامان معصوم(ع) و خواه حکومت فقیه در زمان غیبت - است.

حکومت اسلامی بر ارادهٔ تشریعی الهی استوار است و رأی خدا در همه جا مطاع بوده و اعتبار رأی مردم تا وقتی است که با دید تنافی نداشته باشد.

بنابراین«مقبولیت مردم»با« مشروعیت الهی» نه تلازمی دارد و نه تنافی.در عین حال حاکم دینی حق استفاده از زور برای تحمیل حاکمیت خویش را ندارد.اگر نفوذ کلمه ولی فقیه از دست برود، مشروعیتش از دست نمی‌رود؛ بلکه تحقق حاکمیت با مشکل مواجه می‌گردد.بحمدالله این فرض در زمان ما واقع نشده است.

در هر صورت بعد از تشکیل حکومت اسلامی - اگر خدای ناکرده - اکثریت مردم دیگر تمایلی به ادامهٔ حکومت نداشته باشند؛ باز هم حفظ آن بر همه-حتی اقلیت- واجب است؛ زیرا حکومت اسلامی همچنان دارای مشروعیت است.

از این رو باید تمامی امکانات و ابزارها و زمینه‌های فراهم سازی مقبولیت مردمی را برای کارآمدی حکومت اسلامی و تثبیت،دوام و استمرار آن به کار گرفت.همچنین باید ریشه‌های نارضایتی مردم را شناسایی کرد و در صدد حل آن برآمد.اگر این امر محقق نشد و حکومت اسلامی نتوانست حد نصاب مقبولیت را- که برای ادامه حفظ و بقای حکومت لازم است- به دست آورد و ادامه حکومت منجر به کشتار، خونریزی و خلاصه مفسده عظیمی باشد -به گونه ای که موجب رضایت شارع نباشد- تکلیف ساقط می‌شود.